Ingliz tilini samarali o‘rganish har bir o‘rganuvchi uchun muhim vazifalardan biri hisoblanadi. Til o‘rganishda asosiy maqsad uni amaliyotda qo‘llash orqali ravonlikni oshirish va o‘zaro muloqot ko‘nikmalarini rivojlantirishdir. Shu maqsadda, “Talking Stick” metodi juda samarali vositalardan biri bo‘lib, u o‘quvchilarga o‘zaro munosabatlarni tartibga solish va faol suhbatlashish imkoniyatini yaratadi.

Talking Stick metodi mohiyati

Bu metod o‘quvchilarni faol suhbat jarayoniga jalb qilish va ularga maqsadli tilni ko‘proq ishlatish imkoniyatini taqdim etadi. Metodning asosiy tamoyillari quyidagilardan iborat:

• Har bir ishtirokchi faqat gapiradigan tayoqchani ushlab turganda gapirishi mumkin.
• Tayoqchani ushlagan kishi boshqalarning e’tiborida bo‘lishi lozim.
• Gapiruvchi tinglovchilar tomonidan hurmat bilan tinglanadi.
• Tayoqcha suhbat davomida soat yo‘nalishi bo‘yicha yoki tasodifiy tartibda uzatiladi.
• Suhbat yakunlangach, guruh ishtirokchilari umumiy natijani muhokama qilishadi.

Talking Stick metodining afzalliklari

Bu metodning o‘ziga xos jihatlari quyidagilar:

1. Suhbat madaniyatini rivojlantiradi
   Har bir ishtirokchi o‘z navbatini kutishni o‘rganadi va faol tinglovchi bo‘lish ko‘nikmasini shakllantiradi.
2. Til bilimini mustahkamlaydi
   O‘quvchilar yangi so‘z va iboralarni suhbat davomida ishlatish orqali o‘z lug‘at boyligini kengaytiradilar.
3. O‘ziga ishonchni oshiradi
   Suhbat jarayonida so‘zlash imkoniyatiga ega bo‘lgan o‘quvchilar o‘z fikrlarini erkin ifodalashni o‘rganadilar.
4. Faol tinglovchilik ko‘nikmalarini rivojlantiradi
   Tinglovchilar gapiruvchining fikrlarini diqqat bilan tinglash va ularga javob qaytarish orqali muloqot qobiliyatlarini oshiradilar.

Talking Stick metodini amalga oshirish

1. Guruhlarni tashkil qilish
   O‘quvchilar kichik (3-4 kishilik) guruhlarga bo‘linadi.
2. Metod qoidalarini tushuntirish
   O‘quvchilarga faqat tayoqchani ushlagan kishi gapirishi mumkinligi tushuntiriladi.
3. Tinglovchilarning faolligini oshirish
   Suhbat davomida barcha tinglovchilar ishtirokchi nutqiga diqqat bilan e’tibor berishlari shart.
4. Harakatni kengaytirish
   Tayoqchani ushlagan o‘quvchi o‘z fikrlarini to‘liq bayon qilishi va keyingi ishtirokchiga uzatishi kerak.
5. Suhbat yakunida xulosa chiqarish
   Har bir guruh suhbat davomida qanday yangi so‘zlar va iboralarni o‘rganganini muhokama qiladi.

Talking Stick metodi ingliz tilini o‘rganishda innovatsion yondashuvlardan biri bo‘lib, u o‘quvchilarning faol ishtirokini ta’minlaydi. Bu metod yordamida har bir o‘quvchi nafaqat gapirish, balki tinglash ko‘nikmalarini ham rivojlantiradi, shu bilan birga, suhbat madaniyati ham shakllanadi. Ingliz tilini o‘rganish jarayonini yanada qiziqarli va samarali qilish uchun ushbu metodni qo‘llash tavsiya etiladi.

Manba

Xusnora ABDURAXMONOVA tarjimasi,
O‘zDJTU talabasi