Chet tilini o‘rganishning ko‘plab afzalliklari bor. Til o’rganish  bugungi kun yoshlariga dunyo eshiklarini ochadi.  Zamon bilan hamnafaslikni, jahon axborot tizimida kerakli bilim, ilmiy yangiliklardan o’z vaqtida xabardor bo’lishni ta’minlaydi. Chet tillarini o’rganish yetakchilikni shakllantiradi, dunyo bilan o’zaro muloqotni ta’minlaydi. Xorijiy tillarni bilgan inson o’z fikrini butun dunyo minbarlarida baralla ayta oladi.

Ammo til o’rganish va chet tilida xuddi ona tilida gapirgan kabi yaxshi gaplasha olish bu anchagina mashaqqatli mehnat va intilish talab qiladigan jarayonni talab qiladi.  Butun dunyoda chet tillarini o’rganuvchilar uchun horijiy tillarni o’rganishni osonlashtirishga mo’ljallangan turli dastur va ilovalar mavjud bo’lib , ular turli rang barang  usullar va qiziqarli , zamonaviy metodlar yordamida til o’rganishda samarali yordam beradi:

Til o’rganish uchun eng yaxshi ilovalar vaqt va mablag’ jihatidan ayniqsa juda qulay, ham tejamkor.  Quyida biz til oʻrganish boʻyicha  dunyo bo’yicha eng ko’p foydalanuvchilar tajribasidan o’tgan , sevimli ilovalarni toʻpladik va  e’tiboringizga havola etmoqdamiz . Siz ham ular orasida oʻzingiz  uchun eng yaxshisini topishingiz mumkin.     

 Duolingo. Ilovaning rang-barang interfeysi va oʻyinga oʻxshash qisqa mashqlari foydalanuvchini  zavqlantiradi . Ilova bir vaqtning o’zida  bir qancha qancha tilni o’rganishingiz mumkinligini cheklamaydi .

Duolingoning foydalanuvchilariga ilovaning  qulay joylashuvi va maqsadga erishgan kunlar sonini kuzatib borish orqali davom etishga undaydigan “chiziq” funksiyasi yoqadi. Ilovada Duolingo Stories kabi resurslarga kirishingiz mumkin, ular qisqa audio hikoyalar bo’lib, ular orqali tushunish qobiliyatingizni tekshirishingiz mumkin. 

Super Duolingo, ilovaning reklamasiz premium versiyasi  pullik  bo’lib u  turli sinovlarni o’z ichiga olgan . Sinovlar oylik ketma-ketlikda o’z natijalarini kuzatib borishni ta’minlaydi.

Babbel ilovasining minimal tartibi foydalanuvchilarga yangi tilni o’rganishda o‘ta og‘ir bo‘lib ko‘rinishini oldini olishga yordam beradi. Har bir dars tarjimalar orqali olib boriladi va so’z yoki iboraning o’zgarishlari, rasmlarni o’z ichiga oladi. Agar u iborani yozishni so’rasa, harflar kiritiladi. Shuningdek o’rganayotgan yangi so’zlarni umumiy suhbatlarda qo’llanishini ko’rsatib boradi.  Ular orqali tinglash , iboralarni takrorlash  va fe’l guruhlari haqida ko’proq bilib olish mumkin. 15 daqiqalik til saboqlari kunning istalgan vaqtida : qatnovda, yo yotishdan oldin yoki tushlik tanaffusida til bilan shug’ullana olishni osonlashtiradi.

Babbel ilovasida oylik obunalar mavjud bo’lib, unda ro’yxatdan o’tish va har bir kursning   boshlang’ich darslari bepul.

Drops. Ilovaning noyob tillarni o’rganishdagi yordami samarali . U qiziqarli va rang-barang tuzilishga va har bir tilning maxsus alifbosiga ega. Masalan  Ilova foydalanuvchilarga yunon alifbosi va ingliz alifbosidagi har bir so’zni ko’rsatadi va so’zni aytatilishi  va uning tasvirini ko’rsatadi. Drops doimiy ravishda yangi tillarni qo’shib boradi, so’nggi paytlarda dastur mahalliy yapon tilini ham o’z ichiga olgan. 

Drops bepul dastur ammo  bepul versiyada  qolsangiz, keying darsga kirish uchun yangi darsning yuklanishini  10 soat kutishingiz kerak, lekin darsni tugatgandan so’ng o’z statistikangizni  aniq tekshirib olish imkoniga ega bo’lasiz. Shu bilan birga ilovada Drops  Premium-ga oyiga bir martalik xarid uchun  obuna boʻlishingiz mumkin, yillik va doimiy obunalar esa hozirda 50% chegirmaga ega. 

Mondly – bu qiziqarli va o’ziga xos uslubga ega ilova bo’lib, siz premiumga obuna bo’lmasangiz ham, undan foydalanish uchun bir nechta funksiyalarga ega.  Ilova o’ziga xos o’rganish uslubingizga yordam beradigan tasvirlar, tarjimalar va eshitish vositalarini o’z ichiga oladi. 

Ovozli O’qituvchi ham so’z va iboralarni ancha ohangdor tarzda gapiradi. Bu menga ularni eslab qolishimni osonlashtirdi

Mondly-dan foydalanish bepul, ammo siz barcha kontentlarni birdaniga ochishni istasangiz u holda  Premium darajasiga obuna bo’lishingiz mumkin. 

Memrisening eng sevimli qismlaridan biri bu ilovaning qisqa videolardan foydalanishi bo’lib, u haqiqiy mahalliy aholi suhbatda turli iboralarni qanday ifodalashini ko’rsatadi.  birinchi darsning o’zi ovoz ohangini va tasodifiy talaffuzni tinglash imkonini beradi, shuningdek, iboraning so’zma-so’z tarjimasini ko’rsatadi va uning jinsga bog’liq ishlatilishini tushuntiradi. Ilova tilda malakani oshirishni osonlashtirish uchun tildagi talaffuz nuqsonlarini aniqlashga yordam beradi. Agar siz o’zingizga tanish bo’lgan tilni o’rganayotgan bo’lsangiz, siz allaqachon bilgan iboralarni o’tkazib yuborishingiz mumkin.

Har kuni bir nechta darslarni bepul olishingiz, oylik obuna yoki    Memrise Pro a’zoligiga o’tishingiz mumkin.

Busuu  ilovasida  ro’yxatdan o’tgan foydalanuvchi  o’zi tanlagan tilni bilishda hozir qaysi darajada ekanligini aniqlashga yordam beradi. Ilova har bir darajada  tilni o’rganish uchun ma’lum kunlik maqsad qo’yib boradi,  premium obunada esa  o’z oʻquv rejasini yaratish mumkin bo’lib belgilangan sanagacha rejadagi  maqsadga erisha olish  mumkin.

Busuu foydali eslatmalarni ham taklif qiladi: Ikkinchi marta tizimga kirganda, so‘z boyligini yaxshilash uchun qayta ko‘rib chiqish kerak bo‘lgan “zaif so‘zlar” haqida eslatdi. Tegishli harakatning fotosurati bilan bog’langan iborani tinglashdan tashqari, Busuu foydali lug’at maslahatlarini ham ko’rsatadi.

Agar siz biron bir qo’shiqni yetarlicha tinglasangiz, barcha so’zlarni takrorlash orqali o’rganasiz – hatto ular boshqa tilda bo’lsa ham. Ammo ular nimani anglatishini qanday tushunasiz? 

Bu yerda Lirica ilovasi paydo bo’ladi. Bu ilova ispan va nemis tillarini o’rgatishda o’ziga xosdir. Til o’rganish uchun an’anaviy o’qitish usullari o’rniga, Lirica til va grammatikani o’rganishga yordam berish uchun  san’atkorlarining mashhur musiqasidan foydalanadi. Tilni o’rganishdan tashqari, siz uning ortidagi madaniyatga ham sho’ng’iysiz. Ilovada siz o‘rganayotganingizda rassom haqidagi faktlar ham mavjud.

Lirica bir haftalik bepul sinov muddatiga ega va keyin 1 oylik, har olti oyda yoki yiliga obunaga ega , Hozircha ilova faqat ispan, frantsuz, nemis va ingliz tilini taklif qiladi. 

Texnik jihatdan ilova boʻlmasa-da, Netflix bilan bepul til oʻrganish til o’rganish yoʻlida samarali yordam beradi.  Netflix chrome Kengaytmasini o’rnatgach  va kino va teleko’rsatuvlarni istalgan til  variantlari katalogini ishga tushirishingiz va uni tomosh qilish davomida ham til o’rganishingiz mumkin

Netflixda Serial yoki film ijro etilayotganda ekranning pastki qismida ikkita subtitrlar to‘plami ko‘rsatiladi. Bir to’plam sizning ona tilingiz, ikkinchisi esa siz o’rganmoqchi bo’lgan tildir. So’zlar aytilganda, xuddi karaoke kabi ta’kidlanadi. Siz dialog iborasini iboralar bo’yicha tinglashingiz, kerak bo’lganda pauza qilishingiz va takrorlashingiz, o’rnatilgan lug’atga kirishingiz va hokazo imkoniyatlardan foydalanishingiz mumkin. 

Pimsleur. Bu  ilova 51 ta tilni o’rganishni taklif qiladigan, ammo ma’lumotni asosan podkast shaklida taqdim etadigan ilova. Asosan, siz o’rganmoqchi bo’lgan tilni tanlaysiz va 30 daqiqalik eshitish darsini boshlaysiz . Ilovada Driver rejimi ham mavjud, bunda siz uzoq vaqt qatnov paytida ekranga qaramasdan til ko’nikmalaringizni oshirishingiz mumkin. 

Ilova 7 kunlik bepul sinov muddatiga ega.  U bir vaqtda 50 ta mavjud tildan faqat bittasini o’rganishni  o’z ichiga  oladi. All-Access tarifida   1 oylik obunani  yoqishingiz mumkin,. Premium obunasi Xususiyatlariga o’qish darslari, rol o’ynash muammolari va raqamli kartalar kiradi. 

Dunyoning eng mashhur til o’rganish xizmati Rosetta Stone 90-yillarda boshlanganidan beri uzoq yo’lni bosib o’tdi. Rosetta Stone ilovasi bilan til barcha 25 tilga o’rganish  juda oson, asosiy darsni yakunlash uchun kamida 30 daqiqa kerak bo’ladi. u asosan tasvirlar bilan eshitiladi, ammo ilovani o’rganish moslashtirish usullari mavjud. Dars boshida  qiyin boshlansada, ayniqsa tiliga mutlaqo yangi bo’lganlar  uchun. Ammo borgan sari bu osonlashib boradi. 

IOS ilovasi 2021-yilda yangilangan bo‘lib, u qo‘shimcha imkoniyatlarga ega.

Rosetta Stone obuna opsiyalariga har uch oyda yoki 1 yilga obuna bo’lish imkoniga ega. Doimiy obuna uchun esa bir martalik to‘lov qilinadi.

Gulasal ELMURODOVA tayyorladi,
O’zDJTU, Media va kommunikatsiya fakulteti talabasi