Virusli nashrlar shuni anglatadiki, maqola tez ommalashishi va keng auditoriya eʼtiborini tortishi, uni keng muhokama qilish va tarqatishga olib kelishi mumkin.

Nashrning virusliligi mualliflar uchun foydali bo‘lishi mumkin, chunki bu ularning ishlariga ko‘proq eʼtibor qaratishga va ilmiy hamjamiyatda uning ahamiyatini oshirishga yordam beradi.

Ko‘plab tadqiqotlarga ko‘ra, ijobiy kontentga ega nashrlar salbiylaridan ko‘ra ustunlik qiladi va ko‘proq muvaffaqiyatga erishadi. Odamlar yomon va yoqimsiz  narsalardan ko‘ra yaxshi va ilhomlantiradigan narsalarni ulashish ehtimoli ko‘proq (tabiiy ofatlar va urushlar haqidagi xabarlar “yomon qabul qilinadi”).

Mavzuning dolzarbligi maqola mavzusi keng auditoriya uchun dolzarb va qiziqarli bo‘lsa, unda uning tarqalish ehtimoli ancha yuqori.

Maqolaning sifati va mazmuni maqolada yangi va muhim ilmiy maʼlumotlar mavjud bo‘lsa, shuningdek, mavjud shaklda taqdim etilsa, u ko‘plab o‘quvchilarni jalb qilishi mumkin.

Muallif ilmiy hamjamiyatda taniqli va hurmatga sazovor bo‘lsa, unda maqolaning tarqalish ehtimoli ham oshadi.

Xabar ilmiy forumlar va boshqa kanallar orqali tez tarqalsa, unda uning virusliligi ehtimoli ortadi.

Originallik: agar maqolada asl va kutilmagan g‘oyalar yoki tadqiqot natijalari bo‘lsa, bu keng auditoriya eʼtiborini jalb qilishi va uning tarqalishiga yordam berishi mumkin.

Video yoki audio formatda taqdim etilsa, u ko‘proq eʼtiborni jalb qilishi va uning virusliligiga hissa qo‘shishi mumkin.

1980-yilda amerikalik psixolog Robert Plutchik 8 ta asosiy hissiyotlarni va ular bilan bog‘liq bo‘lgan murakkabroq hissiyotlarni sxematik ravishda bayon qildi. Natijada vizual “hissiyotlar g‘ildiragi” paydo bo‘ladi. “G‘ildirak” markazdan qanchalik uzoq bo‘lsa – hissiyot shiddati shunchalik past bo‘ladi. Endi tasavvur qiling, nashr kuchli hissiyot va manfaatni (yoki ijtimoiy ahamiyatga ega masalani) o‘zida birlashtirsa nima bo‘ladi? Viruslilikka erishish ehtimoli bir necha barobar o‘sib boradi!

O‘zlarining postlarini “virusli” qilishga intilayotgan tijorat brendlari dunyosidan bir misol. “Dove” ijtimoiy eksperiment o‘tkazdi, u ayollar o‘z go‘zalligini qanday ko‘rishlari va uni boshqalar qanday ko‘rishlari o‘rtasidagi farqni ko‘rsatishga mo‘ljallangan. Video kuchli his-tuyg‘ularni uyg‘otadi va ijtimoiy ahamiyatga ega – natijada bu videoni YouTube’da millionlab odamlar tomosha qilishdi.

O‘zDJTU Xalqaro jurnalistika fakulteti  talabasi
Farangiz TURAYEVA tayyorladi