How AI can enhance our memory, work and social lives

Speaker: Tom Gruber

How smart can our machines make us? Tom Gruber, co-creator of Siri, wants to make “humanistic AI” that augments and collaborates with us instead of competing with (or replacing) us. He shares his vision for a future where AI helps us achieve superhuman performance in perception, creativity and cognitive function — from turbocharging our design skills to helping us remember everything we’ve ever read and the name of everyone we’ve ever met. “We are in the middle of a renaissance in AI,” Gruber says. “Every time a machine gets smarter, we get smarter.”

(Video subtitrlar orasida o’zbek tilini ham topishingiz mumkin)

Uzbek Subtitles:

0:01 – 0:05
Men bu yerda turishimdan maqsad, soham,
sun’iy intellekt haqida¶
0:05 – 0:07
yangicha fikrlashni taklif qilish.
0:07 – 0:09
Menimcha SI ning maqsadi
0:09 – 0:12
bu insonlarni mashina intellekti
bilan kuchaytirishdir.
0:13 – 0:16
Mashinalar aqlliroq bo’lgan sari
0:16 – 0:17
biz aqlliroq bo’lamiz.
0:18 – 0:20
Men buni “insoniy SI” deb atayman.
0:20 – 0:24
Sun’iy intellekt odamlar bilan o’zaro
ishlashi va ularni rivojlanishiga
0:24 – 0:27
yordam berishi orqali insonlarning
ehtiyojlarini qondiradi.
0:28 – 0:30
Hozirgi kunda yordamchi intellekt
0:30 – 0:32
g’oyasi katta mavzuga aylanganligidan
0:32 – 0:34
juda hursandman.
0:34 – 0:39
Bu odamlar va SI o’rtasidagi faollikni
ifodalash uchun o’rinli metaforadir.
0:40 – 0:42
Men yaratishga hissamni qo’shgan SI
Siri deb ataladi.
0:43 – 0:44
Siz Sirini bilasiz.¶
0:44 – 0:47
Siri sizning maqsadingizni tushuna oladi,
hamda uni
0:47 – 0:49
amalga oshirishda yordam beradi,
0:49 – 0:50
va uni bajarishda qo’l keladi.
0:50 – 0:53
Ammo siz bilmaydigan narsa bu,
biz Sirini odamlar
0:54 – 0:56
kimligi va qobiliyatiga qaramay, ularga
0:56 – 0:59
mobil aloqa orqali suhbatlashish
interfaolligini
0:59 – 1:02
amalga oshirishda yordam beradigan
1:02 – 1:06
insoniy sun’iy intellekt ekanligidir.
1:07 – 1:08
Hozirda ko’pchiligimiz uchun bu¶
1:08 – 1:11
texnologiyaning ta’siri ish bajarishni
biroz bo’lsa-da
1:11 – 1:14
yengillashtirishidadir.
1:14 – 1:16
Lekin mening do’stim Daniel uchun
1:17 – 1:21
buning ta’siri butun hayotini o’zgartirdi.
1:21 – 1:26
Bilasizmi,
Daniel juda ham kirishimli yigit,
1:26 – 1:28
lekin u ko’r va qo’l oyoqlari shol.
1:29 – 1:32
Shuning uchun biz bemalol ishlata
oladigan moslamalarni u ishlata olmaydi.
1:32 – 1:35
Ohirgi marta men uning uyiga borganimda
uning akasi
1:35 – 1:37
“Biroz kuting, Daniel hali tayyor emas.
1:37 – 1:39
U online tanishgan qizi bilan
gaplashyapti” dedi.
1:40 – 1:42
Men “Zo’rku, buni qanday uddaladi?” dedim.
1:42 – 1:46
Daniel ijtimoiy hayotini boshqarish
uchun Siridan foydalanadi.
1:47 – 1:49
U ko’makdoshining yordamisiz
1:49 – 1:51
e-mail, sms va qo’ng’iroq qila
olishi mumkin.
1:53 – 1:54
Bu qiziq, shunday emasmi?
1:54 – 1:56
Taqdir hazili shundaki,
1:56 – 1:59
Sun’iy Intellekt unga aqlli inson bilan
muloqot qilishda
1:59 – 2:02
yordam berayapti.
2:03 – 2:06
Bu insoniy Sun’iy Intellektdir.
2:07 – 2:10
Yana bir yorqin misol bu saraton
kasalligiga¶
2:10 – 2:11
tashhis qo’yishdadir.
2:13 – 2:15
Vrachlar saratonni gumon qilganda,
2:15 – 2:18
ular qondan namuna olib patologga
jo’natadi.
2:18 – 2:20
Patolog uni mikroskopda ko’radi.
2:20 – 2:23
Patologlar bir kunda yuzlab namunalar va
2:23 – 2:25
minglab hujayralarga qaraydi.
2:26 – 2:27
Bu vazifani yengillashtirish
2:27 – 2:30
maqsadida ba’zi olimlar tasniflagich
SI yaratishdi.
2:32 – 2:36
Ushbu tasniflagich namunalarga qarab
saraton bor
2:36 – 2:37
yoki yo’qligini aytadi.
2:38 – 2:40
Dastlab tasniflagich juda yaxshi
2:41 – 2:43
ishlayotgan edi, lekin inson kabi
2:44 – 2:46
doim ham to’g’ri aytib bera olmasdi.
2:46 – 2:53
Ammo qachonki olimlar inson intellekti va
mashina qobiliyatini birlashtira olganda¶
2:53 – 2:56
aniqlik 99.5 foizga oshdi.
2:57 – 3:02
Shunda SI bilan hamkorlikda ishlash
patologlar bir o’zlari
3:02 – 3:06
ishlaganda qiladigan xatoliklarini
85 foizga kamaytirdi.
3:07 – 3:10
Bu juda ham ko’p oldi olinmagan
saraton kasalliklaridir.
3:11 – 3:13
Qizig’i shundaki, insonlar yolg’on
3:13 – 3:17
alomatni inkor etishni yaxshi uddalasa,
mashina esa aniqlanishi qiyin
3:17 – 3:20
bo’lgan alomatlarni topa oladi.
3:20 – 3:23
Bundagi saboq qaysi biri tasniflash
vazifasini
3:23 – 3:25
yaxshi bajara olishida emas.
3:26 – 3:28
Chunki narsalar doim o’zgarib turadi.
3:28 – 3:29
Balki,
3:29 – 3:33
inson va dastgoh qobiliyatini
birlashtirish orqali
3:33 – 3:38
superinsoniy vazifani bajarishda
sheriklik yaratilishidir.
3:39 – 3:41
Bu insoniy SI dir.
3:43 – 3:45
Keling, yana bir misolni olaylik.¶
3:45 – 3:47
Bu tezlikni
3:47 – 3:49
yaratishdir.
3:49 – 3:51
Masalan, siz muhandissiz.
3:51 – 3:53
Siz dron uchun rom yaratmoqchisiz.
3:53 – 3:56
Siz uni eng yoqtirgan dasturli
3D dasturingizda tayyorlaysiz
3:56 – 4:00
va shaklni hamda homashyolarni kiritasiz.
So’ng siz bajarilishini tahlil qilasiz.
4:00 – 4:01
Bu bitta dizaynni beradi.
4:02 – 4:06
Agar siz o’sha dastgohlarni SI ga
bersangiz,
4:06 – 4:09
u minglab dizaynlarni yarata oladi.
4:10 – 4:12
Autodesk yaratgan ushbu video ajoyib.¶
4:12 – 4:13
Bu haqiqatdan ham ajoyib.
4:14 – 4:17
U biz dizayn qilgan narsani yaratadi.
4:17 – 4:19
Muhandis inson dizayn bilan
4:19 – 4:22
nimaga erishish kerakligini aytadi
4:22 – 4:23
va mashina
4:23 – 4:25
“Mana namunalar” deb
4:26 – 4:29
ko’rsatadi va endi muhandisning vazifasi
inson sifatida o’zi
4:29 – 4:32
ma’qul deb biladigan, dizayn maqsadiga
mos tushadigan
4:32 – 4:35
variantni insoniy fikr va tajribaga
asoslanib
4:35 – 4:37
tanlaydi.
4:37 – 4:39
Natijada yaratilgan mahsulot
4:39 – 4:42
huddi tabiat yaratgan narsaday ko’rinadi.
4:42 – 4:44
Bir necha million yillik evolyutsiya
4:44 – 4:46
va shuncha keraksiz bo’lgan mo’yna.
4:48 – 4:53
Keling endi bu insoniy SI, agar biz uni
ortidan ergashsak, qayerga yetaklab¶
4:53 – 4:56
olib borishi mumkinligi haqida
gaplashaylik.
4:56 – 4:59
Biz hammamiz qanaqa rivojlanishni
istaymiz?
5:00 – 5:02
Kognitiv rivojlanishga nima deysiz?
5:04 – 5:05
“Biz mashinalarni qanchalik
5:05 – 5:07
aqlli qila olamiz?” deb so’rashni o’rniga,
5:07 – 5:09
keling, “Ular bizni
5:09 – 5:11
qanchalik aqlli qilishi mumkin?”
deb so’raylik.
5:13 – 5:15
Misol sifatida xotirani olaylik.
5:16 – 5:18
Xotira bu inson intellektining asosidir.
5:20 – 5:23
Lekin inson xotirasi kamchilikka egaligi
hammaga ma’lum.
5:24 – 5:26
Biz hikoya qilishda yaxshimiz, ammo uning
5:26 – 5:28
detallarida unchalik emas.
5:28 – 5:31
Va bizning xotiramiz vaqt o’tishi
bilan sustlashadi.
5:31 – 5:34
Ya’ni, 60-yillar qayga ketgan bo’lsa
men ham o’sha yerga ketaman.
5:34 – 5:36
(Kulgu)¶
5:37 – 5:41
Ammo sizda kompyuter xotirasi singari
xotira bo’lganda¶
5:42 – 5:45
nima qilgan bo’lardingiz?
5:46 – 5:49
Siz hayotingizda uchratgan har bir
inson ismini eslab,
5:49 – 5:50
ismini qanday qilib talaffuz qilishni,
5:50 – 5:53
ularning oilasiga taaluqli detallarni,
xatto
5:53 – 5:55
so’nggi bor qachon gaplashganingizni
5:55 – 5:57
eslay olganingizda nima bo’lardi?
Sizda shunday xotira
5:57 – 6:01
butun umr davomida bo’lsa, barcha
insonlar bilan qilingan suhbatlarni
6:01 – 6:02
ko’rish va ancha oldingi
6:02 – 6:06
munosabatlaringizni eslashga yordam bera
oladigan SI bo’lsa.
6:07 – 6:12
Agarda SI siz o’qigan har qanday narsani
o’qib bera olsa va eshitgan har qanday
6:12 – 6:14
musiqasini kuylab bera olsa
nima bo’lgan bo’lardi?
6:15 – 6:19
Kichkinagina ishora bilan u sizga
oldin eshitgan har qanday narsani
6:19 – 6:21
eslatib bera olsa, siz yangi aloqalar
qilish
6:22 – 6:25
va yangi g’oyalar shakllantirish
qobiliyatiga ega bo’lishni
6:25 – 6:27
tasavvur qilib ko’ring.
6:27 – 6:29
Bizning tanamizchi?¶
6:30 – 6:34
Biz yegan har bitta ovqatimiz, qabul
qilgan tabletkamiz
6:34 – 6:36
va yotishdan oldin qabul qilgan
6:36 – 6:38
dori ta’sirini eslay olganimizdachi?
6:39 – 6:42
Bizda to’plangan ma’lumotlardan kelib
chiqib, nimalar
6:42 – 6:46
o’zimizni yaxshi his qilishimizga undashi
haqida ilmiy ish qilishimiz mumkin.
6:46 – 6:48
Tasavvur eting, allergiya va surunkali
kasalliklarni
6:48 – 6:51
boshqarishimizda bu qanchalik
qo’l kelishini.
6:53 – 6:58
Men SI shaxsiy xotirani kuchaytira
olishiga ishonaman.¶
6:59 – 7:02
Men qachon va qanday omillar bilan
bog’liqligini aniq
7:03 – 7:05
aytolmayman, ammo bu muqarrarligi aniq,
7:06 – 7:11
chunki SI ni hozirgi kunda muvaffaqqiyatli
qilgan narsa bu
7:11 – 7:13
keng qamrovli ma’lumotlar bazasidir,
7:13 – 7:17
mashinalarning ushbu bazadan har
kunlik turmushda
7:17 – 7:20
foydalana olishidadir.
7:21 – 7:24
Ushbu ma’lumotlar bazasi hozir hammamiz
uchun mavjud,
7:24 – 7:28
chunki biz telefonda va online orqali
7:29 – 7:31
raqamli, vositali hayot olib borayapmiz.
7:32 – 7:36
Mening fikrimcha, shaxsiy xotira bu
xususiy xotiradir.¶
7:36 – 7:40
Biz nimani eslash kerakligini o’zimiz
tanlaymiz.
7:41 – 7:44
Bu mutlaqo alohida saqlanishi kerak.
7:45 – 7:47
Hozir, bizning ko’pchiligimiz¶
7:47 – 7:50
uchun rivojlangan shaxsiy xotira ta’siri
7:50 – 7:52
yaxshilangan ruhiy yutuq bo’lardi.
7:52 – 7:55
Ehtimol, bu ijtimoiy yutuq hamdir.
7:57 – 8:01
Lekin Altsgeymer va ruhiy kasalligiga
uchragan millionlab odamlar uchun
8:03 – 8:05
rivojlangan xotira ularning hayotiga
o’zgarish
8:05 – 8:08
kiritishi ular hayotidagi yolg’izlik, qadr-qimmat,
8:09 – 8:11
hamda o’zaro aloqadagi o’zgarishdir.
8:12 – 8:18
Biz hozir sun’iy intellektning renessans
davri o’rtasida turibmiz.¶
8:19 – 8:21
Ya’ni, o’tgan bir necha yil davomida
8:21 – 8:24
biz yillar davomida kurashib kelayotgan
8:24 – 8:28
SI muammolariga yechimni kuzatishimiz
mumkin.
8:29 – 8:32
Bu muammolar suhbatni anglash, yozuvni
va rasmni
8:32 – 8:33
fahmlashdan iborat edi.
8:34 – 8:38
Biz bunday kuchli texnologiyani qanday
foydalanishni o’zimiz tanlashimiz mumkin.
8:39 – 8:44
Biz SI ni bizni avtomatlashtirish va biz
bilan raqobatlasha olishi,
8:44 – 8:48
yoki undan bizni rivojlantirishi va biz
bilan birga ishlashi uchun,
8:48 – 8:51
bizning kognitiv cheklovlarimizni yengish
8:51 – 8:54
va biz qilayotgan ishni yaxshiroq
bajarish maqsadida
8:54 – 8:56
foydalanishimiz mumkin.
8:56 – 9:03
Biz mashinalarga intellekt o’rnatishning
yangi yo’llarini topganimiz sari,
9:03 – 9:06
ushbu intellektni sharoitidan qat’iy
nazar,
9:06 – 9:08
har bir ko’makdoshga muhtoj bo’lgan odamga
9:08 – 9:12
yordam berishga hissamizni qo’shishimiz
mumkin.
9:13 – 9:15
Shuning uchun,
9:15 – 9:18
har safar mashina aqlliroq bo’lgani sari
9:19 – 9:20
biz aqlliroq bo’lamiz.
9:21 – 9:25
Shu sababli SI boshqalar bilan
ulashishga arziydi.¶
9:25 – 9:26
Rahmat.¶
9:26 – 9:30
(Qarsaklar)