Bilingualizm yoki ikki tilda ravon gapira olish qobiliyati, bugungi global dunyoda tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. Xalqaro savdo, sayohat va kommunikatsiya o‘sib borayotganligi bilan birga, bir necha tilni bilish imkoniyati qimmatli ko‘nikmaga aylandi. Mazkur maqola orqali ikkinchi tilni o‘rganishning foydalarini va muhimligini ko‘rib chiqamiz.

1. Kasbiy imkoniyatlar

Ikki tillilikning eng asosiy afzalliklaridan biri bu kasbiy imkoniyatlarni oshirishdir. Ko‘pgina kompaniyalar bir nechta mamlakatlarda faoliyat olib boradi va xorijiy tillarni biladigan xodimlarni talab qiladi. Ikki tilli bo‘lish, shuningdek, xalqaro sayohat va o‘zingiz xohlagan joyda ishlash imkoniyatini ham beradi. Bundan tashqari, ikki tilli xodimlar ko‘pincha bir tilli hamkasblariga qaraganda ko‘proq maosh oladilar.  

2. Kognitiv funksiyalarni yaxshilash

Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, bilinguallik bolalarda ham, kattalarda ham kognitiv funksiyani yaxshilashi mumkin. Bunday odamlarda muammoni hal qilish, eslab qolish va ko‘p vazifani bajarish qobiliyatlari yaxshilangani aniqlangan. Boshqa tilda gapirish, shuningdek, demans[1] va boshqa shunga o‘xshash xotira pasayishiga aloqador kasalliklar xavfini kamaytirish bilan bog‘liqdir.

3. Madaniy tushunchani yaxshilash

Ikkinchi tilni o‘rganish madaniy tushunish va empatiyani ham yaxshilashi mumkin. Til va madaniyat bir-biri bilan chambarchas bog‘liq va boshqa tilda muloqot qilish turli madaniyatlarni yaxshiroq tushunishga va qadrlashga yordam beradi. Bu turli millatga mansub odamlar bilan munosabatlarni yaxshilashga imkon yaratadi, ziddiyatlar va diskriminatsiyani kamaytirishga yordam beradi.

4. Sayohat tajribasini oshirish

 Chet elga sayohat qilish tajribangizni oshiradi, ammo agar siz mahalliy tilda gapira olmasangiz, bu ham biroz qiyinchilik tug‘dirishi mumkin. Mahalliy tilda gapirish sizga mahalliy aholi bilan muloqot qilish, sayohat qilish va mahalliy madaniyatga sho‘ng‘ish imkonini beradi. Bu, shuningdek, yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan  tushunmovchiliklarni oldini olishi mumkin.

5. O‘quv natijalarni yaxshilash

Boshqa tilda gapirish taʼlim natijalarini yaxshilash bilan ham bog‘liq. Ikkinchi tilni o‘rgangan bolalarda muammoni yechish, xotirani yaxshiligi va ijodkorlik qobiliyati yaxshilangani aniqlangan. Xorijiy til matematika va tabiatshunoslik kabi boshqa fanlar bo‘yicha ham akademik ko‘rsatkichlarni oshirishi mumkin.

6. O‘ziga bo‘lgan ishonchni kuchaytirish

Ikkinchi tilni o‘rganish ham o‘zingizga bo‘lgan ishonchni oshirishi mumkin. Boshqa tilda muloqot qilish qiyin va foydali tajriba bo‘lishi ehtimoli bor, shuningdek, ravonlikka erishish sizga muvaffaqiyat hissini ham beradi, uyatchanlikni kamaytirib, o‘ziga bo‘lgan ishonchni oshiradi. Bundan tashqari oila, do‘stlar va hamkasblar bilan munosabatlarni yaxshilaydi.
Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, xorijiy tillarni o‘rganish (bilingual bo‘lish) keng ko‘lamli imkoniyatlarni taqdim etadi, kasbiy imkoniyatlarni oshirish, kognitiv funksiyani yaxshilash, madaniy tushunishni rivojlantirish va  muloqot qobiliyatlarini yaxshilash shular jumlasidandir. Ikkinchi tilni o‘rganish sayohat tajribangizni yanada mukammallashtiradi, taʼlim natijalarini yaxshilaydi va o‘ziga bo‘lgan ishonchni oshiradi. Shunday ekan, ikkinchi tilni o‘rganishni hozirdan boshlang!

Elinura SHUKUROVA,
O‘zDJTU Xalqaro jurnalistika fakulteti talabasi

---

[1] Shizofreniya demensiyasi (vezanik, apatik, ataktik, vaqtinchalik demans) shizofreniya spektri kasalliklariga xos bo‘lgan intellektual kasallikdir.